Αντί «πρωτοχρονιάτικου μποναμά» η εταιρεία Noble Energy και η κυπριακή κυβέρνηση αναμένεται να ανακοινώσουν πριν από την Πρωτοχρονιά τα αποτελέσματα των ερευνών που ξεκίνησαν το φθινόπωρο στο Οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ για το ακριβές μέγεθος του κοιτάσματος φυσικού αερίου, σε μια εξέλιξη που σε συνδυασμό με τις αντίστοιχες έρευνες στην ισραηλινή ΑΟΖ αλλάζουν όχι μονο τον ενεργειακό αλλά και τον γεωπολιτικό χάρτη ολόκληρης της περιοχής.
Νέοι παίκτες εμφανίζονται στην περιοχή, θέλοντας να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε πολύτιμες πηγές ενέργειας, πολιτικές και διακρατικές διενέξεις επηρεάζονται από τον ενεργειακό «πυρετό» και νέες προκλήσεις δημιουργούνται από την τελική επιλογή των τρόπων εξαγωγής του φυσικού αερίου προς τις αγορές.
Τις τελευταίες ημέρες οργιάζει το παρασκήνιο σχετικά με τις ποσότητες φυσικού αερίου που κρύβει η «Αφροδίτη», με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 9-13 τρισ. κυβικά πόδια, ποσότητες που θα καταστήσουν το κοίτασμα αυτό οριακά μεγαλύτερο από το ισραηλινό Ταμάρ, το οποίο σύντομα θα είναι εκμεταλλεύσιμο?
Η Noble, πάντως, πριν από έναν μήνα, χωρίς βεβαίως να έχει επεξεργαστεί πλήρως όλα τα στοιχεία, είχε εκτιμήσει ότι υπάρχουν στο συγκεκριμένο κοίτασμα 3-9 τρισ. κ.π., ενώ πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι το κοίτασμα τελικά θα είναι τελικά τουλάχιστον 8 τρισ. κ.π. και με σημερινές τιμές αγοράς θα είναι αξίας σχεδόν 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η δοκιμαστική παραγωγή του κοιτάσματος δεν πρόκειται να ξεκινήσει πριν από το 2015, με την πλήρη παραγωγή να τοποθετείται στο 2018.
Ενα ακόμη ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ο εντοπισμός πετρελαίου σε μεγαλύτερο βάθος. Το γεωτρύπανο της Noble αποχωρεί από το Οικόπεδο 12 και εντός των προσεχών εβδομάδων πιάνει «δουλειά» στο γειτονικό Λεβιάθαν εντός της ισραηλινής ΑΟΖ, που θα τρυπήσει σε βάθος 7.500 μέτρων, για να διαπιστωθεί η ύπαρξη ή όχι και πετρελαίου.
Το γεωτρύπανο κατόπιν θα επιστρέψει στην κυπριακή ΑΟΖ για συμπληρωματικό ρήγμα, αν και σύμφωνα με κυπριακή πηγή, που έχει πλήρη γνώση των ενεργειακών πρότζεκτ, εάν έχει βρεθεί πετρέλαιο στο Λεβιάθαν είναι δεδομένο ότι θα υπάρχει αντίστοιχο εύρημα και στην Αφροδίτη, κάτι που θα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε το προσεχές πεντάμηνο.
Και πετρέλαιο
Η εκμετάλλευση του πετρελαίου είναι πολύ πιο οικονομική από αυτήν του φυσικού αερίου, τόνιζε η ίδια πηγή, αλλά δεν ενθουσιάζει τις εταιρείες, καθώς απαιτεί πολυδάπανες έρευνες και γεωτρήσεις σε μεγάλα βάθη και συνήθως έπεται της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η ύπαρξη και πετρελαίου αποτελεί ένα πρόσθετο σημαντικό φυσικό κεφάλαιο.
Στην Κύπρο το ενδιαφέρον εστιάζεται και στον δεύτερο γύρο αδειοδοτήσεων για δύο ακόμη Οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, καθώς έχει ήδη εκδηλωθεί ενδιαφέρον από πολλές χώρες, όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς κ.ά.
Δύο ειδικοί, με τους οποίους συνομίλησε το «Εθνος της Κυριακής», εξέφρασαν πάντως την εκτίμηση ότι ο προσφορότερος τρόπος διοχέτευσης του φυσικού αερίου στις αγορές είναι μέσω σταθμών υγροποίησης (LNG) και κατόπιν μεταφοράς του με πλοία είτε κατευθείαν στις αγορές είτε στην Ελλάδα σε ειδικό σταθμό LNG και από εδώ μέσω αγωγών στις ευρωπαϊκές αγορές.
Μια πρόγευση για τους τρόπους εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου και των άλλων ενεργειακών πόρων της περιοχής δίνουν οι τελευταίες εξελίξεις στο Ισραήλ.
Ο CEO της Noble, Τσαρλς Ντάβινσον, ανακοίνωσε από το Χιούστον ότι το μέγεθος του κοιτάσματος φυσικού αερίου στο Λεβιάθαν θα κυμανθεί από 14-20 τρισ. κ.π., με τις εκτιμήσεις για την ύπαρξη πετρελαίου να είναι υψηλές και να φτάνουν σε 3-4,2 δισ. βαρέλια.
Η Noble και ο ισραηλινός εταίρος της, Delek, αναμένεται να ξεκινήσουν δοκιμαστικές εξορύξεις στο άλλο κοίτασμα, το Ταμάρ (9 τρισ. κ.π.), στο τέλος του 2012, με στόχο να αρχίσει η εμπορική εκμετάλλευσή του το 2013.
Ηδη η ισραηλινή εταιρεία ηλεκτρισμού αποφάσισε να συνάψει τη μεγαλύτερη για τα ισραηλινά δεδομένα οικονομική συμφωνία με τις εταιρείες που εκμεταλλεύονται το Ταμάρ, αξίας 15-20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, με αντάλλαγμα την παροχή φυσικού αερίου για τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια.
Στο Ισραήλ όμως στρέφεται για την εξασφάλιση συμφωνιών αγοράς φυσικού αερίου μετά την Κορέα, την Ιαπωνία και την Κίνα και η Ινδία, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα στη συνεργασία της με το Ιράν.
Οι εταιρείες που εκμεταλλεύονται, όμως, τα ισραηλινά κοιτάσματα πρέπει να ξεπεράσουν τα εμπόδια που θέτει το Τελ Αβίβ στην εξαγωγή ενέργειας, καθώς η κυβέρνηση θέλει να εξασφαλίσει στρατηγικά αποθέματα που θα εξασφαλίζουν ενεργειακή αυτάρκεια? 50 ετών, πριν επιτρέψουν τις εξαγωγές.
- 9-13 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου κρύβει σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το κοίτασμα της «Αφροδίτης»
- Σε 4 χρόνια θα ξεκινήσει η δοκιμαστική παραγωγή του κοιτάσματος με την πλήρη παραγωγή να τοποθετείται στο 2018
- 15 δισεκ. $ είναι η πιο συντηρητική εκτίμηση για τα έσοδα που θα έχει η Ελλάδα στα επόμενα 20 με 25 χρόνια εάν εκμεταλλευθεί τα βεβαιωμένα μόνο κοιτάσματα πετρελαίου
ΝΙΚΟΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
nmeletis@pegasus.gr