Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2008

Οι δίδυμοι πύργοι

Οι δίδυμοι πύργοι, ο κομμουνισμός και ο καπιταλισμός, έπεσαν. Τώρα που έφυγαν οι βάρβαροι ποιος;
ΣΓΣ

Ευρώπη, Ρωσία και Κίνα ακονίζουν τα μαχαίρια


Αν δεχθούμε ότι πράγματι ο «τουρμπο-καπιταλισμός» των ΗΠΑ ξεμένει από βενζίνη και παρασύρει στην πτώση του όλο το (επ)οικοδόμημα της διεθνούς αμερικανικής ισχύος, τότε ποιες δυνάμεις είναι σε θέση να εκμεταλλευθούν το «παράθυρο ευκαιρίας», επεκτείνοντας τις σφαίρες επιρροής τους και τον ρόλο τους στη διαμόρφωση του παγκόσμιου πολιτικοοικονομικού γίγνεσθαι;

Οι απαντήσεις είναι λίγο-πολύ προφανείς: η «ξανανιωμένη» Ρωσία του Πούτιν, έχοντας καλύψει τις μαύρες τρύπες της γελτσινικής εποχής με έναν ποταμό από πετροδολάρια, και με πρόσφατη την επαναβεβαίωση της στρατιωτικής ισχύος της στον Καύκασο - και την «επαναπροβολή» της με στόλους στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Καραϊβική και αποστολές σύγχρονων όπλων στο Ιράν, στην Κίνα, στη Συρία, στη Βενεζουέλα και όχι μόνο -, επιστρέφει δυναμικά, και μάλιστα με τυπικά ρωσικό πομπώδη τρόπο, στο παγκόσμιο προσκήνιο. Για χρόνια η Μόσχα περίμενε από τους Αμερικανούς να της δείξουν λίγο σεβασμό: αντ' αυτού είδε τις ΗΠΑ να την πολιορκούν στρατιωτικά και οικονομικά, υποστηρίζοντας αντιρωσικά καθεστώτα σε όλο το μήκος των δυτικών και νότιων συνόρων της - υπό τον μανδύα των λεγομένων «ροζ επαναστάσεων». Τα σχέδια για αντιπυραυλική ασπίδα στην Ανατολική Ευρώπη ήταν για το Κρεμλίνο η χαριστική βολή στις προσπάθειες συνεννόησης με την Ουάσιγκτον: με η χωρίς ψυχρό πόλεμο, η Ρωσία θα διεκδικήσει ό,τι πιστεύει πως της ανήκει, χωρίς να δέχεται παρεμβάσεις.

Η Κίνα, από τη μεριά της, προετοιμάζεται υπομονετικά εδώ και χρόνια για να διεκδικήσει τον ηγετικό ρόλο που της αναλογεί, πληθυσμιακά και όχι μόνο. Δύο δεκαετίες τώρα η οικονομία της μετατράπηκε σε υπεργολάβο των μεγάλων δυτικών οικονομιών, αφοσιώνοντας το αστείρευτο εργατικό δυναμικό της στην κατασκευή προϊόντων για τους αχόρταγους αμερικανούς και ευρωπαίους καταναλωτές. Οι διψήφιοι αριθμοί ανάπτυξης που έχει έτσι πετύχει το Πεκίνο τού έχουν επιτρέψει να συγκεντρώσει αμύθητα κεφάλαια - ένα μέρος των οποίων, κάπου 2 τρισ. δολάρια, το έχει επενδύσει σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου... Η ολυμπιακή Κίνα των «κόκκινων μανδαρίνων»- μπίζνεσμεν, που όλοι μας είδαμε (με ένα μείγμα θαυμασμού και ανησυχίας) από τις οθόνες πριν από δύο μήνες, δείχνει αυτή τη στιγμή να διαθέτει την πιο «θωρακισμένη» οικονομία του πλανήτη

Και μικρότερες σε ισχύ περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Ινδία, η Βραζιλία και το Ιράν, τρίβουν ήδη τα χέρια τους: η αποσταθεροποίηση του αμερικανικού «ιμπέριουμ» ανοίγει τον δρόμο για ευρύτερες ανακατατάξεις στις πλανητικές «γειτονιές» τους. Η... απόψυξη της έννοιας του έθνους-κράτους, που ύστερα από μια σύντομη περίοδο απαξίωσης δείχνει να επιστρέφει στο τραπέζι του παγκόσμιου διαλόγου, κάνει πολλούς να μιλούν για έναν «πολυπολικό» κόσμο, όπου χώρες σαν τις παραπάνω, πλούσιες σε φυσικούς πόρους και με τεράστιο - και κυρίως φτηνό - εργατικό δυναμικό, θα βρουν επιτέλους τις θέσεις που τους αξίζουν. Κάτι το οποίο παραδέχθηκε άλλωστε και ο Σαρκοζί, ζητώντας από το βήμα του ΟΗΕ τη δημιουργία ενός «G14», ενός νέου διεθνούς κέντρου εξουσίας, στο οποίο θα χωρούν όλες οι... τριτοδεύτερες δυνάμεις.

Ωστόσο όλοι οι παραπάνω, ενώ προετοιμάζονται πυρετωδώς για την επόμενη ημέρα, έχουν και έναν μεγάλο φόβο - μήπως...«ψοφήσουν» στ' αλήθεια οι «παχιές γάτες», οι καταναλωτές της Δύσης, και δεν έχουν πού να πουλήσουν το πετρέλαιο, το γκάζι τους και όλα τα υπόλοιπα υπεράριθμα προϊόντα τους. Δεν φοβούνται το χρηματιστηριακό και τραπεζικό «κραχ», το αντίστοιχο για την ώρα με αυτό του 1929, αλλά το αντίστοιχο του 1930-1932, της Μεγάλης, παγκόσμιας Υφεσης που νομοτελειακά θα ακολουθήσει την έκρηξη μιας τόσο μεγάλης φούσκας, με την οποία όλοι - λιγότερο ή περισσότερο - είναι συνδεδεμένοι σαν συγκοινωνούντα δοχεία. Και αυτός ο φόβος μιας νέας παγκόσμιας «Great Depression» είναι που... ανοιγοκλείνει αυτές τις ημέρες τα χρηματιστήρια στη Ρωσία και στη Βραζιλία, που συνταράζει συθέμελα προϋπολογισμούς και ισολογισμούς σε όλον τον κόσμο. Πώς να χαρούν, ας πούμε, ο Τσάβες και ο Αχμαντινετζάντ για τα τεκταινόμενα, όταν η προοπτική μιας σοβαρής ύφεσης ήδη μειώνει στο μισό τα πετρελαϊκά έσοδά τους;

Αυτή η συστημική, πλέον οικονομική αλληλεξάρτηση χωρών με εκ διαμέτρου διαφορετικά γεωπολιτικά συμφέροντα είναι που μετατρέπει τελικά την Ευρωπαϊκή Ενωση στη μεγαλύτερη δυνάμει κερδισμένη οικονομική ζώνη του πλανήτη. Η Ενωση, με ή χωρίς μια «στρατηγική συνεργασία» με τη Ρωσία, για την οποία - επιτέλους! - τόσος λόγος γίνεται τελευταία από τους Γάλλους και τους Γερμανούς, είναι θεωρητικά σε θέση να αντέξει οικονομικά το βάρος της κρίσης και να οδηγήσει το διεθνές σύστημα σε μια νέα, πιο... ηθική - υποτίθεται - ισορροπία, χωρίς τις ακρότητες του αδηφάγου αγγλοσαξονικού καπιταλισμού. Τουλάχιστον αυτή είναι η αισιόδοξη ερμηνεία της κατάστασης από αρκετούς αναλυτές στον ευρωπαϊκό Τύπο, όπου είδαμε εσχάτως πολλές σχετικές αναφορές για τις ευκαιρίες «απογαλακτισμού» της Ευρώπης από τις αμερικανικές χρηματοπιστωτικές υπερβολές, και γενικότερα... επιρροές. 


Το ΒΗΜΑ, 12/10/2008 , Σελ.: A12
Κωδικός άρθρου: B15484A122
ID: 297618

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου