Εγκλωβισμένοι πολίτες

ΕΠΩΝΥΜΩΣ ΔΕΥΤΕΡΑ, 19 Νοεμβρίου 2012 Νικήτας Χιωτίνης  Πρώτα απ’ όλα είναι φανερό πως ο κοινοβουλευτισμός στην Ελλάδα δυσφημείται ασυστόλως. Κοινοβουλευτισμός σημαίνει εκλογή βουλευτών ως αντιπροσώπων του λαού. Οι βουλευτές συντάσσονται μεν σε κομματικούς σχηματισμούς, οφείλουν όμως να έχουν και ευχέρεια έκφρασης γνώμης, συμμετέχοντας σε κοινές αποφάσεις των κομμάτων τους. Ειδάλλως γιατί να υπάρχουν, για να φέρνουν μόνο ψήφους στον αρχηγό; Είναι όμως απολύτως φανερό ότι σχεδόν δεν συμμετέχουν στη διαμόρφωση των αποφάσεων του κόμματός τους, τουλάχιστον στα ουσιαστικά και κρίσιμα ζητήματα, και δεν δικαιούνται να έχουν άλλη γνώμη από αυτήν της κομματικής γραμμής, γραμμής που διαμορφώνεται ερήμην τους. Πρακτικώς δεν δικαιούνται να ασχολούνται παρά κυρίως, αν όχι μόνο, με το πώς θα μαζέψουν ψήφους από την εκλογική τους πελατεία. Δεν αποτελούν άλλωστε και την αφρόκρεμα της διανόησης, γι’ αυτό και προσπαθούν να αποκτήσουν αξία εμφανιζόμενοι σαν σταρ, τα ΜΜΕ τους βοηθούν μάλιστα γι’ αυτό. Πλουτίζουν δε πολύ γρήγορα, εξ αιτίας αυτού του «λειτουργήματός» τους, αμέσως ή εμμέσως (π.χ. μέσω συζύγων και πεθερών επιχειρηματιών – ή συμβολαιογράφων, παράδειγμα τυχαίο έφερα – ή μέσω άλλων φίλων επιχειρηματιών). Υπάρχουν βέβαια κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις, αλλά αυτός είναι ο κανόνας. Ο κοινοβουλευτισμός στην Ελλάδα στρεβλώνεται: από οφθαλμοφανείς παρατυπίες έως πλήρους εξευτελισμού του, σε όλα τα επίπεδα (βλέπε τα – πάμπολλα – τελευταία γεγονότα). Πέραν όμως αυτής της κατάδηλης στρέβλωσης του κοινοβουλευτισμού, τίθεται και ζήτημα ικανότητας των πολιτικών μας, δηλαδή στοιχειώδους ικανότητας των πολιτικών μας. Εδώ και τρία χρόνια έχουμε εισέλθει σε μία οικονομική δίνη που δείχνει αδιέξοδη. Όμως τα πράγματα μάλλον δεν είναι έτσι. Έχει επανειλημμένως τονιστεί πως το ύψος τόσο του εξωτερικού όσο και του εσωτερικού δανεισμού της Ελλάδας δεν είναι από τα υψηλότερα των δυτικών κρατών. Είναι προφανές πως οι δανειστές – τοκογλύφοι και μη – δεν δημιουργούν πρόβλημα, αν ελπίζουν να πάρουν τα χρήματά τους πίσω, με το αζημίωτο βέβαια, ασχέτως του πόσα τους χρωστάνε. Εμείς λοιπόν τι πρέπει να κάνουμε; Να εκλιπαρούμε «κουρέματα» και επιμηκύνσεις, που αυξάνουν το χρέος τοκογλυφικά και ζημιώνουν την εσωτερική ρευστότητα, άρα και παραγωγή, ή να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις παραγωγής πλούτου, που αυτό και μόνο εγγυάται την εξυπηρέτηση των χρεών; Προφανώς το δεύτερο. Αυτό όμως που απασχολεί τους πολιτικούς μας, τινές εξ αυτών μάλιστα είναι και ειδικοί καθηγητές, προετοιμαζόμενοι ίσως για το Harvard, είναι το πώς θα τους περισσέψουν χρήματα, μετερχόμενοι βλακωδών τρόπων. Νομίζουν πως εξοικονομούν χρήματα κόβοντας μισθούς, συντάξεις και ημερομίσθια και ρίχνοντας στη φτώχεια τον λαό, με έμφαση σε αυτούς που κανονικά η κοινωνία θα έπρεπε να τους έχει περισσότερο ανάγκη. Στοχεύουν σε εσωτερική υποτίμηση, σε μία μέθοδο δηλαδή που έχει ιστορικά αποτύχει (Αγγλία) και μάλιστα και το ίδιο το ΔΝΤ πλέον παραδέχεται πως πρόκειται περί αποτυχημένης μεθόδου. Ευελπιστούν ακόμα να μαζέψουν χρήματα πουλώντας δημόσιες επιχειρήσεις και δημόσια περιουσία, παραδεχόμενοι πως δεν μπορούν να τις αξιοποιήσουν και καλώντας γι’ αυτό άλλους διαχειριστές. Νομίζουν, τρία χρόνια τώρα, πως εξοικονομούν χρήματα, αλλά το χρέος αυξάνεται, ενώ οι πολίτες πένονται και η παραγωγικότητα μειώνεται. Πρόκειται περί ανικανότητας ή περί ηθελημένου εγκλήματος κατά της πατρίδας; Ή και τα δύο μαζί; Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η παρουσία τους βλάπτει σοβαρά τη χώρα. Η Ελλάδα έχει εν δυνάμει μεγάλο πλούτο, τη γη της και το έμψυχο υλικό της. Το εδαφικό της κεφάλαιο της παρέχει τεράστιες αναπτυξιακές δυνατότητες: δυνατότητες σοβαρής γεωργικής ανάπτυξης, δυνατότητες σοβαρής ανάπτυξης του τουρισμού, αξιοποίηση ενός πλούσιου υπεδάφους της κ.λπ. Το έμψυχο υλικό της είναι αποδεδειγμένα υψηλής μόρφωσης, σε σχέση με τα υπόλοιπα δυτικά κράτη, και μπορεί να της προσφέρει αυτό που οι οικονομολόγοι αποκαλούν συνολική παραγωγικότητα, όπου συμπεριλαμβάνεται η υψηλή τεχνολογία, ο πολιτισμός και η ανάπτυξη της Παιδείας. Όμως, «αριστεροί» μεγαλοτσιφλικάδες, υποστηριζόμενοι από τα κόμματά τους, μάχονταν, κλείνοντας τους δρόμους με τρακτέρ, να ολοκληρώσουν την καταστροφή του θεσσαλικού κάμπου από την καλλιέργεια του επιδοτούμενου βαμβακιού, ενώ υπουργοί πήγαν φυλακή για απάτες με τις επιδοτήσεις, επιδοτήσεις που εμπόδισαν μια υγιή και παραγωγική γεωργική ανάπτυξη. Τα νησιά μας αναπτύσσονται χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό και το μόνο που κάνουν είναι να πλουτίζουν τους υπαλλήλους των πολεοδομικών γραφείων με πλήθος αυθαιρεσιών και συνακόλουθης ζημιάς του περιβάλλοντος και των δημοσίων ταμείων. Το λαμπρό και ζωογόνο για την περιοχή του ξενοδοχειακό συγκρότημα Costa Navarino έκανε 15 χρόνια να πάρει άδεια λειτουργίας – και ο ιδιοκτήτης του λίγο μετά πέθανε. Χιλιάδες τα παραδείγματα κάκιστης λειτουργίας της κρατικής διοίκησης και δεν φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι ή μόνο οι δημόσιοι υπάλληλοι: η ανίκανη και διεφθαρμένη πολιτική ηγεσία, όλων των βαθμίδων, έχει σαρώσει τα πάντα. Για το υπέδαφος συζητάμε στα διάφορα πάνελ τα τελευταία σαράντα χρόνια, αλλά μόνο συζητάμε. Τα λιμάνια μας αποτελούν την πύλη προς την Ευρώπη των αναπτυσσόμενων ανατολικών κρατών, κρατών που οσονούπω θα επικρατήσουν παγκοσμίως, αλλά εμείς το μόνο που ξέρουμε είναι να τα «παραχωρούμε» αντί πινακίου φακής σε ξένους και ημετέρους – κυρίως ημετέρους, συνδικαλιστών ημετέρων μη εξαιρουμένων. Η Παιδεία καρκινοβατεί, τόσο εξ αιτίας της απαξίωσής της από πλευράς Πολιτείας όσο και από τις προκαταλήψεις της δεκαετίας του ’60 και την αντίδραση των μετρίων και των βολεμένων (συνήθως αυτά πάνε μαζί). Ουκ έστιν αριθμός των παρεκκλίσεων από τη στοιχειώδη λογική. Η Ελλάδα στερείται αναπτυξιακού σχεδίου. Δεν το λέω εγώ. Συχνά διαβάζουμε τέτοιες διαπιστώσεις και τέτοιες παραινέσεις από ειδικούς, οικονομολόγους και νομπελίστες, στον ημερήσιο Τύπο. Τόσα χρόνια όμως τώρα και ακόμα να φανεί. Αν υπήρχε σοβαρή αντιπολίτευση, θα προέτασσε την απαίτηση αναπτυξιακού σχεδίου της χώρας και όχι οικονομικίστικους λαϊκισμούς. Θα μου πείτε, πριν είχε τέτοιο η χώρα; Ασχέτως του τι γινόταν πριν, τουλάχιστον μετά την κρίση – ή την «κρίση» – θα έπρεπε να είχαν πέσει με τα μούτρα όλοι σε αυτό. Αιδώς Αργείοι, αιδώς ανίκανοι (τουλάχιστον) πολιτικοί, τρία χρόνια πέρασαν! Τελικά – και θου, Κύριε – μήπως πλησιάζει η λύτρωσή μας, με την οριστική και τυπική παράδοση της χώρας μας σε επαγγελματίες και γνώστες; Μήπως σωθούμε με μια ομοσπονδιοποίηση της Ευρώπης[1], που βεβαίως άλλοι θα αποφασίσουν το πότε και το πώς; Πώς να έχεις εμπιστοσύνη και να υποστηρίξεις την εξουσία των ντόπιων αρχόντων, ένθεν κακείθεν (αν βεβαίως υπάρχει ένθεν κακείθεν, κάτι για το οποίο πολύ αμφιβάλλω – εξαιρώ εδώ τους νιόφερτους στο πάρτι); Ήμαρτον, Κύριε! [1] Προσωπικώς το ελπίζω και το θεωρώ ως τη μόνη δυνατότητα της Γηραιάς Ηπείρου να επιβιώσει. Βλ. περασμένο κείμενό μου στο ΠΟΝΤΙΚΙ: «Ο ρόλος των Περιφερειών στην Ε.Ε και η περίπτωση της Ελλάδας»