Το Βραβείο Gustav Hertz σε Έλληνα ερευνητή

Καλά νέα για την Ελλάδα θα είναι να εξασφαλίσει 100% ενεργειακή αυτονομία αξιοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: την ηλιακή, την αιολική. Θα μπορούσε να γίνει πρότυπη χώρα σε κάτι πραγματικά μοντέρνο».

Αυτό επισημαίνει -με κρητική προφορά (!), αν και βρίσκεται 10 χρόνια εκτός Ελλάδος- σε συνέντευξή του στο GoodNews o Ελευθέριος Γουλιελμάκης που πρόσφατα επιλέχθηκε από τη Γερμανική Φυσική Εταιρεία (DPG) για το βραβείο Gustav Hertz το οποίο απονέμεται σε νέους επιστήμονες.

Ο δρ. Γουλιελμάκης, είναι ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Αττοηλεκτρονικής στο Ινστιτούτο Κβαντικής Οπτικής, Μαξ Πλανκ (MPQ), που εδρεύει στο Μόναχο της

Γερμανίας.

Ο 37χρονος επιστήμονας χρησιμοποιεί τις ακτινοβολίες λέιζερ για τη μελέτη και τον έλεγχο της κίνησης των ηλεκτρονίων, δηλαδή των σωματιδίων που καθορίζουν όλες τις ιδιότητες των υλικών. Πρόσφατα η ομάδα του Έλληνα επιστήμονα ανέπτυξε μια συσκευή που επιτρέπει την “φωτογράφηση” των ηλεκτρονίων και τον έλεγχο της κίνησής τους. Ο ίδιος ο επιστήμονας την περιγράφει ως «συνθεσάιζερ που λειτουργεί για το φως. Χρησιμοποιεί τα χρώματα του φωτός με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργήσει ένα πολύ σύντομο φλας, σαν αυτό της φωτογραφικής μηχανής».

Τα ευρήματα αυτά αποτελούν την βάση για τη δημιουργία νέων ηλεκτρονικών κυκλώματων και ηλεκτρονικών συσκευών, που δεν θα λειτουργούν με ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά θα λειτουργούν με το φως, διευκρινίζει.

«Αυτό θα έχει τρομερές συνέπειες, διότι θα επιτρέψει στις ηλεκτρονικές συσκευές να δουλέψουν εξαιρετικά πιο γρήγορα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές μέχρι συσκευές, οι οποίες χρησιμοποιούνται για παράδειγμα για την λήψη ακτινογραφιών σε ένα νοσοκομείο», σημειώνει ο κ. Γουλιελμάκης.

Συνέντευξη που παραχώρησε ο δρ. Ελευθέριος Γουλιελμάκης στη ραδιοφωνική εκπομπή του GoodNews στον Αθήνα 9,84:

Το ρεπορτάζ δείχνει ότι υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι, για τους οποίους είστε καλή είδηση για εμάς. Καταρχάς, πόσο χρονών είστε;

Είμαι 37 χρονών.

Και αυτή τη στιγμή σας βρίσκουμε;

Με βρίσκεται στη Γερμανία, στο Μόναχο. Περίπου 10 χρόνια βρίσκομαι στο εξωτερικό. Έφυγα από την Ελλάδα μετά το τέλος των σπουδών μου στη Φυσική. Συνέχισα για μεταπτυχιακές σπουδές στην οπτική στην Αυστρία και λίγο αργότερα στη Γερμανία. Αυτή τη στιγμή είμαι στο Μόναχο της Γερμανίας, όπου εργάζομαι ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Κβαντικής Οπτικής που είναι μέρος του οργανισμού Μαξ Πλανκ.

Θα μας εξηγήσετε με απλά λόγια με τι ασχολείστε;

Ως ερευνητής ασχολούμαι στον τομέα των λέιζερ. Πιο συγκεκριμένα, η ερευνητική μου ομάδα και εγώ χρησιμοποιούμε τις ακτινοβολίες λέιζερ με σκοπό να μελετήσουμε εξαιρετικά γρήγορες διαδικασίες, οι οποίες συμβαίνουν στο εσωτερικό των υλικών. Όταν λέω διαδικασίες, μπορεί κανείς να φανταστεί για να το θέσουμε πιο απλά, στην πραγματικότητα κινήσεις απειροστά μικρών σωματιδίων, τα γνωστά ως ηλεκτρόνια, που κανένα συμβατικό μικροσκόπιο δεν μπορεί να τα εντοπίσει. Είναι τόσο γρήγορα που καμία συμβατική φωτογραφική μηχανή δεν μπορεί να παγώσει την κίνησή τους σε στιγμιότυπο.

Φυσικά, έρχεται εδώ η λογική ερώτηση. Γιατί να το κάνει κανείς αυτό; Ο λόγος είναι ότι αυτά τα σωματίδια, τα ηλεκτρόνια που είπα πριν, καθορίζουν πρακτικά όλες τις ιδιότητες των υλικών. Από το χρώμα μέχρι τη σκληρότητα, από τις χημικές ιδιότητες, τις ηλεκτρικές ιδιότητες. Καμία ηλεκτρονική συσκευή δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την κίνηση ηλεκτρονίων. Καμία χημική αντίδραση δεν μπορεί να συμβεί αν δεν μεσολαβήσουν ηλεκτρόνια.

Η έρευνά μας αφορά ουσιαστικά στη δημιουργία εργαλείων που βασίζονται στα λέιζερ, που επιτρέπουν κατά κάποιον τρόπο τη φωτογράφηση αυτών των σωματιδίων και τον έλεγχό τους. Σε πραγματικό χρόνο δηλαδή μπορούμε να εξασκήσουμε έλεγχο σε αυτά τα πολύ μικρά σωματίδια.

Ο λόγος για τον οποίο υπήρξε η τελευταία βράβευσή σας;

Η βράβευση από τη γερμανική φυσική εταιρεία αφορά ουσιαστικά την πρόοδο που σημειώσαμε πρόσφατα στην ανάπτυξη αυτών των εργαλείων που είπα πριν. Για να το κάνουμε αυτό αναπτύξαμε μια συσκευή, να το πούμε απλά ένα είδος συνθεσάιζερ. Η διαφορά είναι ότι αυτό το συνθεσάιζερ λειτουργεί για το φως. Χρησιμοποιεί τα χρώματα του φωτός με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργήσει ένα πολύ σύντομο φλας, σαν αυτό της φωτογραφικής μηχανής. Αυτό το φλας επιτρέπει αυτή την πολύ γρήγορη φωτογράφηση των ηλεκτρονίων και τον έλεγχο της κίνησής τους. Αυτή είναι η βασική πρόοδος που σημειώσαμε και που σχετίζεται με το βραβείο αυτό.

Από όλα αυτά, εμείς οι πολίτες τι περιμένουμε;

Η έρευνά, η οποία κάνουμε είναι βασική. Η βασική έρευνα δεν πρέπει εξ ορισμού να έχει τη μορφή των εφαρμογών. Με τα εργαλεία που αναπτύσσουμε μπορούμε να φανταστούμε καινούρια ηλεκτρονικά κυκλώματα και ηλεκτρονικές συσκευές, που δεν θα λειτουργούν με ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά θα λειτουργούν με το φως. Αυτό θα έχει τρομερές συνέπειες, διότι θα επιτρέψουν στις ηλεκτρονικές συσκευές να δουλέψουν εξαιρετικά πιο γρήγορα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές μέχρι συσκευές, οι οποίες χρησιμοποιούνται για παράδειγμα για την λήψη ακτινογραφιών σε ένα νοσοκομείο. Όλες αυτές οι εφαρμογές κατά βάθος σχετίζονται με το είδος της έρευνας που κάνουμε.

Πρόσφατη έρευνα στο «Έθνος» έδειχνε ότι οι Έλληνες πολίτες περιμένουν κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους τα νέα πρόσωπα που θα μπουν στο δημόσιο διάλογο, να είναι από τον ερευνητικό τομέα, επιστήμονες. Περισσότερο από ότι πολιτικοί, επιχειρηματίες ή ό,τι άλλο θα περίμενε κανείς. Εσείς θα σκεφτόσασταν ποτέ το ενδεχόμενο να βοηθήσετε από άλλο πόστο;

Νομίζω ότι είναι σημαντικό να προσπαθήσει κανείς να βοηθήσει από την οπτική και από την ειδικότητα που μπορεί καλύτερα. Δεν είναι ευνόητο ότι το καλύτερο πόστο για να βοηθήσει κανείς για παράδειγμα τη χώρα του ή την ευρωπαϊκή έρευνα είναι οπωσδήποτε η πολιτική. Φυσικά, χρειάζονται αξιόλογοι και σημαντικοί πολιτικοί, αλλά όμως είναι σημαντικό και ότι στις επιμέρους θέσεις να υπάρχουν και οι σωστοί άνθρωποι. Οι επιστήμονες μπορούν να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο όταν η πολιτική και η οικονομία αρχίζει να επενδύει σε ιδέες που χρειάζονται ακόμη περισσότερο την επιστήμη.

Για παράδειγμα την ανάπτυξη κάποιων τεχνολογιών σε σχέση με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή για παράδειγμα τη στροφή προς ένα περισσότερο οικολογικό τρόπο ζωής, που αυτό μπορεί να γίνει παρά μόνο με τη βοήθεια της μοντέρνας τεχνολογίας.

Για παράδειγμα η ηλιακή, η αιολική ενέργεια, οι ανανεώσιμες μορφές ενέργειες που είναι δωρεάν κατά βάση στην Ελλάδα μπορούν να αναπτυχθούν. Δεν είναι κάτι, το οποίο έτσι απλά μπορούμε να εισάγουμε. Είμαστε εμείς που έχουμε το άμεσο ενδιαφέρον να αναπτύξουμε αυτές τις ιδέες. Άρα, εμείς πρέπει να αναπτύξουμε και τη σχετική επιστήμη.

Φανταστείτε, υπό αυτό το μοντέλο μία χώρα, στην οποία το 90% ή το 100% της ενέργειας παράγεται με αυτό τον τρόπο. Δεν μπορώ να φανταστώ τι πιο goodnews θα μπορούσε για την Ελλάδα να είναι από το να γίνει ένα πρότυπο σε κάτι που είναι πραγματικά μοντέρνο, από την άποψη ότι αφορά τη μοντέρνα κοινωνία.

Βιογραφικό δρ. Ελευθέριου Γουλιελμάκη

Ο δρ. Ελευθέριος Γουλιελμάκης γεννημένος στο Ηράκλειο της Κρήτης είναι απόφοιτος τους τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές το 2002. Ενώ, είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στη Φυσική από το Ludwig Maximilians Universitat Munchen της Γερμανίας. Το 2007 απονεμήθηκε στον δρ. Ελευθέριο Γουλιελμάκη από την Ακαδημία Αθηνών το βραβείο «Φωτεινού».

Σήμερα, κατέχει ερευνητική θέση στον τομέα της Αττοφυσικής του Ινστιτούτου Μαξ Πλάνκ, καθώς και στο Κέντρο Προηγμένης Φωτονικής του Μονάχου. Μάλιστα, ο Έλληνας επιστήμονας είναι ιδρυτής της ερευνητικής ομάδας Αττοηλεκτρονικής του Ινστιτούτου, οι δραστηριότητες τις οποίας λαμβάνουν την περίφημη επιχορήγηση Στάρτινκ Γραντ του ευρωπαϊκού συμβουλίου έρευνας (ERC). Παράλληλα, είναι επισκέπτης καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Νότιας Κορέας.

Τα επιστημονικά επιτεύγματα των τελευταίων ετών του δρ. Ελευθερίου Γουλιελμάκη.

2008: Δημιουργία των βραχέων εκλάμψεων (φλάς) ακτίνων Χ, όπου διαρκούν λιγότερο από 100 αττοδευτερόλεπτα.

2010: Χρήση των εκλάμψεων αυτών για την παρατήρηση της κίνησης των ηλεκτρονίων μέσα σε άτομα. Πλήρες βιογραφικό:

http://www.attoworld.de/SharedPages/People/GoulielmakisEleftherios/GoulielmakisEleftherios.html

Η συνέντευξη ως ηχητικό αρχείο: http://www.athina984.gr/node/223406

Πηγή: Καλά Νέα