20100409 Αρειος Πάγος: Κατεδαφίστε όλα τα αυθαίρετα

Δεν αποκλείεται να δημιουργηθούν προβλήματα και
στο θέμα των ημιυπαί-θριων χώρων

Του Αλέξανδρου Αυλωνίτη

Υποχρεωτική είναι η κατεδάφιση αυθαιρέτων κατασκευών που έγιναν μετά την 31-1-83 (έναρξη ισχύος «νόμου Τρίτση» 1337/83) και οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες που βάζουν μόνο πρόστιμα (ανέγερσης ή διατήρησης αυθαιρέτου) μπορεί να διωχθούν ποινικά για παράβαση καθήκοντος, εφόσον αδρανούν και δεν προχωρούν στην κατεδάφιση.


Με βάση γνωμοδότηση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει ότι οι ιδιοκτήτες κατεδαφίζουν τα αυθαίρετα κτίσματά τους, ενώ μπορούν να προβούν αυτεπάγγελτα στην κατεδάφιση οι αρμόδιες πολεοδομικές αρχές (Δήμων, Νομαρχιών) καταλογίζοντας τα σχετικά έξοδα στους ιδιοκτήτες και επιβάλλοντάς τους παράλληλα πρόστιμο ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτου μέχρι την κατεδάφισή του.


«Ασυλια»
Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου αρνείται ουσιαστικά να χορηγήσει «ασυλία» στις πολεοδομικές υπηρεσίες, σε δημάρχους, νομάρχες, περιφερειάρχες κ.λπ. Σημειώνει ότι η κατεδάφιση ανήκει κατ' αρχήν στη διακριτική τους ευχέρεια και δεν αποτελεί «δέσμια υποχρέωσή» τους, αλλά αυτό δεν σημαίνει -κατά την Εισαγγελία- ότι οι δημοτικές και πολεοδομικές αρχές δεν μπορούν να ελεγχθούν δικαστικά και να διωχθούν ποινικά για παράβαση καθήκοντος, επειδή με το να μην κατεδαφίσουν το αυθαίρετο έκαναν κακή χρήση της διακριτικής τους ευχέρειας.


Γνωμοδότηση
Η εισαγγελική γνωμοδότηση, που δεν αποκλείεται να προκαλέσει προβλήματα και για τους ημιυπαίθριους χώρους, τονίζει ότι με την ερμηνεία της ισχύουσας νομοθεσίας, η διοίκηση είναι υποχρεωμένη να κατεδαφίζει τα κάθε είδους αυθαίρετα και όχι μόνο εκείνα που βρίσκονται σε κοινόχρηστους χώρους (δρόμους, πλατείες), παραλίες, δημόσια κτίσματα, δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις, αρχαιολογικούς χώρους, ρέματα.


Σύμφωνα με τον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ν. Παντελή, οι δικαστικές αρχές έχουν δικαίωμα να ελέγξουν εάν οι δημοτικές και πολεοδομικές αρχές επιλέγοντας μονόπλευρα την επιβολή μόνο προστίμου (και όχι την κατεδάφιση) παραβίασαν τα όρια της διακριτικής τους ευχέρειας και συνεπώς πρέπει να διωχθούν για παράβαση καθήκοντος.