Απορίες ενός "αφελούς" (Δημ. Ψαθά)

Το πρόγραμμα για τη ρευστότητα αφορά την ενίσχυση της οικονομίας όχι των τραπεζών

Γ. Αλογοσκούφης: Ο στόχος είναι να μετριαστούν οι δυσμενείς επιπτώσεις από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση.

«Το σχέδιο νόμου για την ενίσχυση της ρευστότητας που κατέθεσε η κυβέρνηση στη βουλή, δεν αφορά την ενίσχυση των τραπεζών, αλλά τη στήριξη και την ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας'», δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης, ο οποίος πρόσθεσε ότι οι τράπεζες είναι το όχημα για την ενίσχυση της ρευστότητας.

Ο κ. Αλογοσκούφης χαρακτήρισε την εφαρμογή του σχεδίου για την ενίσχυση της ρευστότητας με 28 δισ. ευρώ, «πολύ σημαντική» αφού μέσω του σχεδίου αυτού στηρίζονται η ανάπτυξη, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η απασχόληση κλπ., σε μια πολύ δύσκολη διεθνή οικονομική κατάσταση.

Το σχέδιο, πρόσθεσε ο υπουργός, είναι απολύτως συμβατό με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί στην ευρωζώνη και τα βασικά του σημεία είναι τα εξής:

- Προβλέπεται η συμμετοχή του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών. Το δημόσιο θα συμμετέχει με προνομιούχες μετοχές ενώ εκπρόσωπος του δημοσίου ο οποίος θα συμμετέχει στο ΔΣ των τραπεζών θα έχει δικαίωμα βέτο στην πολιτική διανομή των κερδών. Οι διοικητές των τραπεζών, οι υποδιοικητές, οι διευθυντές, κλπ., δεν θα μπορούν να αμείβονται περισσότερο από ό,τι η διοίκηση της τράπεζας της Ελλάδος. Τα πάσης φύσεως «μπόνους» καταργούνται και για τον σκοπό αυτό, θα δοθεί σαφής γραπτή εντολή στον εκπρόσωπο του δημοσίου που θα συμμετέχει στο Δ.Σ. των τραπεζών που θα ενταχθούν στο σχέδιο.

Ο κ. Πρωθυπουργός είπε ότι οι προνομιούχες μετοχές θα έχουν απόδοση 10%. Εφόσον τούτο αληθεύει τότε γιατί οι τράπεζες που έχουν ανάγκη δεν δανείζονται από τη διεθνή αφοράμε πολύ μικρότερο επιτοκιο; [Το Euribor (Euro Interbank Offered Rate) είναι της τάξεως του 4,8%]

Ο κ. Αλογοσκούφης λέει ότι «θα δοθεί σαφής γραπτή εντολή στον εκπρόσωπο του δημοσίου που θα συμμετέχει στο Δ.Σ. των τραπεζών» αυτή η γραπτή εντολή δεν μπορεί να αποτελεί εδάφιο του υπόψη νόμου ή τουλάχιστο ΠΔ; Ή θέλουμε να είναι υδράργυρος ...

- Όσο διαρκή η εφαρμογή του σχεδίου, πρόσθεσε ο κ. Αλογοσκούφης, δεν θα διανέμεται στους μετόχους, ποσοστό πάνω από 35% των κερδών.

- Παράλληλα δημιουργείται Συμβούλιο Εποπτείας Εφαρμογής στο οποίο θα συμμετέχει ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος.

Άλλη μια επιτροπή αμειβόμενη κατά το πρότυπο της κας Πετραλιά, αν και ως εκ της αποστολή της η ΤτΕ έχει αυτό ως έργο (Καταστατικό, άρθρ. 2, εδαφ. Δ).

Το Συμβούλιο αυτό θα συνεδριάζει κάθε μήνα και θα παρακολουθεί την εφαρμογή του σχεδίου.

Το δημόσιο θα παρέχει εγγυήσεις για τη λήψη μεσοπροθέσμων δανείων των τραπεζών, είπε ο κ. Αλογοσκούφης και πρόσθεσε ότι έτσι θα συνεχιστεί η ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας.

Θα εκδοθούν ειδικά ομόλογα. Η επιπλέον χρηματοδότηση που θα προκύψει από τους τίτλους αυτούς, είπε ο υπουργός, θα χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Ο κ. Αλογοσκούφης διευκρίνισε ότι το Συμβούλιο Εποπτείας Εφαρμογής του σχεδίου δεν υποκαθιστά τις αρμοδιότητες της Τράπεζας της Ελλάδος, η ρευστότητα των 28 δισ. ευρώ δεν συνιστά επιβάρυνση του προϋπολογισμού, ενώ η συμμετοχή του δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών, είναι προς όφελος των εργαζομένων.

Αυτά τα «ειδικά ομόλογα» θα είναι σκέτη χαρτούρα; Δεν θα βγουν στην αγορά χρήματος για να αγοραστούν και να αποκτήσουν χρηματική αξία; [Βλέπε http://el.wikipedia.org/wiki/Ομόλογο]. Όταν ωριμάσουν ποιος θα τα εξοφλήσει; Το κράτος, δηλ. Εμείς οι φορολογούμενοι, αλλά μέχρι τότε θα έχει ξεχαστεί η έννοια αυτού το «ειδικού ομολόγου».

Έχω ακόμα ομόλογα της 7ετίας που μας τα είχαν κρατήσει από τον πενιχρό μισθό μας. Σκέτη χαρτούρα σουβενίρ μιας εποχής.

Επίσης ο κ. Αλογοσκούφης είπε ότι οι εγγυήσεις δεν θα επιβαρύνουν το δημόσιο χρέος ούτε το δημόσιο έλλειμμα, ενώ θα υπάρχει και όφελος για τον φορολογούμενο, διότι το δημόσιο θα εισπράξει μέσω των προμηθειών περίπου 500 εκ. ευρώ.

Στόχος μας είναι, δήλωσε ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών να μετριαστούν οι δυσμενείς επιπτώσεις από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση, να επωφεληθούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και οι μεγαλύτερες, να ενισχυθεί η υλοποίηση των δημοσίων έργων και οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), αλλά και όσοι έχουν δανειστεί ή πρόκειται να δανειστούν.

Τέλος, ο κ. Αλογοσκούφης επανέλαβε ότι η κυβέρνηση έχει αναλάβει την πολιτική δέσμευση για εγγύηση του συνόλου των καταθέσεων.

Τι κατάλαβα από τα παραπάνω; Ουδέν κατάλαβα. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι όταν μια εμπορική επιχείρηση (και οι τράπεζες εμπορικές επιχειρήσεις είναι) έχει ταμειακό πρόβλημα ή κάνει αύξηση του κεφαλαίου της ή δανείζεται. Τώρα πως αυτά τα ιδιόμορφα 28 δις. € θα δημιουργήσουν ρευστότητα δεν το έχω καταλάβει. Αν υπάρχει κάποιος να μου εξηγήσει το κύκλωμα και την κυκλοφορία του χρήματος που θα δημιουργήσει ρευστότητα είναι καλοδεχούμενος

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_30/10/2008_254075

 Σε μερικές από τις απορίες μου απαντά ο κ. Καλίτσης με το ακόλουθο άρθρο του.

Το «μυστικό» των 28 δισ.

Tου Κωστα Καλλιτση / Kkallitsis@kathimerini.gr

Προφανώς, ορισμένες τράπεζες έχουν πρόβλημα, διότι έδιναν πολύ περισσότερα δάνεια από όσα άντεχε η καταθετική βάση τους και, μάλιστα, τα έδιναν σε αγορές γειτονικών χωρών, υψηλού ρίσκου. Εκαναν, κατ’ αναλογία, αυτό που έκαναν πολλοί ιδιώτες: Υπερχρεώνονταν οι ίδιες, για να χρηματοδοτούν την (άλογη) επέκτασή τους. Κι ο μεν ιδιώτης μπορεί να μην έχει μυαλό, οι τράπεζες όμως έχουν πανάκριβες διευθύνσεις εκτίμησης των κινδύνων. Τους οποίους αγνόησαν. Ετσι, απέκτησαν τα δικά τους «τοξικά» προϊόντα (θαλασσοδάνεια...) που, συνεπικουρούμενα από την κατακόρυφη πτώση των μετοχών τους, απομειώνουν την κεφαλαιακή επάρκειά τους. Οι ευθύνες γι’ αυτό είναι δικές τους. Αλλες αντέχουν να τις αναλάβουν, άλλες όχι.

Εδώ αρχίζουν τα παράδοξα. Πριν από 40 ημέρες, οι αρμόδιοι έλεγαν ότι καμία τράπεζα δεν έχει πρόβλημα. Πριν από 30 ημέρες, έλεγαν ότι όλες οι τράπεζες έχουν πρόβλημα. Δύο μεγάλες τράπεζες πίεζαν το κράτος να τις σώσει – το γνωρίζει η Νέα Υόρκη, αλλά κρατήθηκε μυστικό επτασφράγιστο από τους «ιθαγενείς». Εν συνεχεία, ορισμένες τράπεζες (τουλάχιστον η Εθνική) πιέστηκαν να μπουν στο «πακέτο» χωρίς να το θέλουν. Καμία τράπεζα δεν βγήκε να παραδεχτεί ότι έχει πρόβλημα.

Αν αυτά είναι τα παράδοξα, ποιο θα ήταν το λογικό; Η λογική της (διεθνούς) αγοράς υποδεικνύει ότι όποια τράπεζα έχει πρόβλημα, το δηλώνει και αναζητεί τη λύση του – είτε μέσω της απορρόφησής της από άλλη είτε μέσω αύξησης κεφαλαίου. Αν δεν τα καταφέρει, τότε απευθύνεται στο κράτος και ζητά βοήθεια – δεν διαπραγματεύεται «αφ’ υψηλού» μαζί του, όπως έγινε στα καθ’ ημάς. Στην περίπτωσή μας, κι αν ακόμη πιστέψουμε ότι όλες οι τράπεζες είχαν πρόβλημα, το κράτος θα μπορούσε να αποκτήσει ακόμη και το 51% των μετοχών όλων των μεγάλων τραπεζών σήμερα, διαθέτοντας μόνο 10 δισ. ευρώ και αργότερα (αλά Σουηδία, αρχές 10ετίας 1990...) να τις πουλήσει κερδίζοντας πολλά δισ. ευρώ – όχι μόνο 550 εκατ. Σύμφωνα με την ίδια λογική, μετά την αύξηση κεφαλαίου, η γενική συνέλευση των μετόχων εκλέγει (νέα) διοίκηση. Τίποτα από αυτά δεν έγινε στο «ελληνικό παράδοξο». Υπερίσχυσε η λογική του «μπλοκ των τραπεζιτών»: Το κράτος να χρεωθεί ώστε να αποτρέψει την επιβολή των κανόνων της αγοράς, στη συγκεκριμένη περίπτωση να αποτρέψει την απορρόφηση προβληματικών τραπεζών από άλλες.

Ισως, δηλαδή, το «πακέτο» των 28 δισ. κρύβει ένα «μυστικό»: Να δημιουργηθεί ένα «μαξιλάρι» κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας, που θα επιτρέψει σε μεγαλομετόχους των τραπεζών (να αποφύγουν το «μοιραίο» και) να αποκτήσουν την άνεση να προχωρήσουν σε εκείνες τις συγχωνεύσεις που κρίνουν συμφέρουσες. Και ίσως για αυτόν ακριβώς τον λόγο, άλλοι τραπεζίτες, που βλέπουν τις δικές τους βλέψεις εξαγορών να διακυβεύονται, διαμαρτύρονται.

Ακούγονται ουκ ολίγα σενάρια. Μεταξύ αυτών, εκείνο που «μιλά» για συγχώνευση της Eurobank με την Alpha, έχει θορυβήσει το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο – διότι πιθανολογείται ότι θα περιληφθεί και αυτό στο νέο σχήμα. Tο άλλο, περί συγχώνευσης της Πειραιώς με την Εθνική, αν επιβεβαιωθεί ίσως ερμηνεύσει την αιφνίδια αποστροφή της πρώτης προς το «πακέτο».

Οι εξελίξεις, ούτως ή άλλως, δεν θα βραδύνουν. Αν υποθέσουμε ότι αυτά τα σενάρια επαληθεύονται, τότε θα έχουμε ένα (και) πολιτικό θέμα άξιο λόγου...

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_02/11/2008_290589