Γιατί είναι δύσκολο να εγκαταλείψει μια χώρα την Ευρωζώνη

Δευτέρα, 19 Δεκεμβρίου 2011

Μια σειρά αποθαρρυντικών δυσκολιών, νομικής, οικονομικής και πρακτικής φύσης, θα αντιμετωπίσει οποιαδήποτε χώρα επιχειρήσει να εγκαταλείψει το ευρώ...
και να επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα. Iδιαιτέρως αν σχεδιάζει την υποτίμηση του νέου νομίσματός και παράλληλη μετατροπή του εξωτερικού της χρέους σ' αυτό. Αυτή είναι η εκτίμηση του οικονομολόγου Ερικ Ντορ του IESEG School of Management, του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λίλ, που σε σχετική του μελέτη επιχειρεί να παρουσιάσει ένα αναλυτικό σενάριο περί των όσων θα συνεπαγόταν η έξοδος μιας χώρας από το ευρώ για την ίδια και τους πολίτες της, αλλά παράλληλα και τα κωλύματα στα οποία θα μπορούσε να προσκρούσει το εγχείρημα.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Καθημερινής», δεδομένου ότι, στην περίπτωση εξόδου μιας χώρας από το ευρώ, θεωρείται βέβαιο ότι επίκειται υποτίμηση του νέου νομίσματός της έναντι του, η εν λόγω μελέτη προεξοφλεί πως αν η ενδιαφερόμενη χώρα επιχειρήσει να μετατρέψει το εξωτερικό της χρέος στο νέο νόμισμα θα προκαλέσει κύμα προσφυγών σε δικαστήρια από πλευράς των πιστωτών της.

Σε ό,τι αφορά τα όσα θα ακολουθήσουν στο εσωτερικό της χώρας και ειδικότερα ως προς τη μετατροπή των καταθέσεων και του ρευστού χρήματος που κυκλοφορεί στην αγορά, η μελέτη εκτιμά πως πολλά από τα μέτρα που θα επιστρατεύσει θα είναι «αμφίβολης νομιμότητας».

Σύμφωνα με το σχετικό κείμενο, αν η Ελλάδα, για παράδειγμα, αποφασίσει την επιστροφή της στη δραχμή, θα πρέπει να προηγηθεί πάγωμα όλων των τραπεζικών λογαριασμών. Θα εξαιρεθούν μόνο οι λογαριασμοί όσων δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι της χώρας. Οι λογαριασμοί που διατηρούν όσοι δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι θα παραμείνουν σε ευρώ, σε αντίθεση με τους λογαριασμούς των μόνιμων κατοίκων που θα μετατραπούν αυτομάτως στο νέο νόμισμα με ισοτιμία ένα προς ένα. Θα μετατραπούν, επίσης, στο νέο νόμισμα όσα χρέη απορρέουν από συμβόλαια μεταξύ πολιτών ή ιδρυμάτων της χώρας, δάνεια, μισθοί, ενοίκια ή λογαριασμοί και πάντα με την ισοτιμία ένα προς ένα.

Το επόμενο βήμα θα είναι μετά από κυβερνητική απόφαση να γίνονται όλες οι πληρωμές στα εμπορικά καταστήματα είτε με μετρητά είτε με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες στο νέο νόμισμα, καθώς το ευρώ θα αντιμετωπίζεται στο εξής ως συνάλλαγμα.

Στο χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί μέχρις ότου η κεντρική τράπεζα της χώρας εκδώσει τα νέα χαρτονομίσματα και προσφέρει ρευστότητα των νέων χαρτονομισμάτων στις εγχώριες τράπεζες, θα κυκλοφορούν χαρτονομίσματα του ευρώ. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο που συνέταξε τη μελέτη, τα ευρώ που θα κυκλοφορούν θα σφραγιστούν κατά τρόπο που να είναι σαφές ότι η αξία τους δεν είναι πλέον του ευρώ, αλλά εκείνη του νέου νομίσματος. Θα είναι προσωρινά τα μόνα νομίσματα που θα κυκλοφορούν νομίμως στη χώρα και θα αποσυρθούν μόλις δοθούν στην κυκλοφορία.

Το επόμενο βήμα θα είναι να δοθεί ένα πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, στη διάρκεια του οποίου θα μπορούν να ανταλλαγούν τα ευρώ που έχουν οι πολίτες της χώρας στην κατοχή τους με το νέο νόμισμα. Όσον αφορά τις αλλαγές, που ο κ. Ντορ χαρακτηρίζει «αμφιβόλου νομιμότητας», αυτές αφορούν κυρίως τους ελέγχους και τις απαγορεύσεις που θα επιβληθούν στις κινήσεις κεφαλαίων. Θα πρέπει, σύμφωνα πάντα με την υπόθεση εργασίας του κ. Ντορ, να επιβληθεί προσωρινή απαγόρευση στις εκροές κεφαλαίων στο εξωτερικό, αλλά και να απαγορευθεί η μεταφορά κεφαλαίων από τους λογαριασμούς των πολιτών της χώρας σε λογαριασμούς μη μονίμων κατοίκων που θα παραμένουν σε ευρώ.