Τα «περίεργα» στοιχεία για την ελληνική κρίση του ΔΝΤ (μέρος 1ο)

Δημοσιεύθηκε στις 20/05/2010
Συντάκτης: ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
Θεματική κατηγορία: Πολιτισμός Πολιτικής

Σύμφωνα με το άρθρο IV του συμφωνητικού του ΔΝΤ με τις χώρες μέλη, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο συντάσσεται από διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ μία έκθεση συμπερασμάτων για την πορεία έκαστης χώρας η οποία και της κοινοποιείται, αφού πρώτα έχει πραγματοποιηθεί επίσκεψη σε αυτήν από μία ομάδα του ΔΝΤ, η οποία συλλέγει οικονομικά, λογιστικά και στατιστικά στοιχεία και συζητά με τους ιθύνοντες για τις οικονομικές εξελίξεις και την οικονομική τους πολιτική. Αντίστοιχες εκθέσεις καταρτίζονται και από την ΕΕ για τις χώρες μέλη της.
Με την Ελλάδα να διασύρεται διεθνώς τους τελευταίους μήνες εξαιτίας της οικονομικής της κατάστασης, να ‘τιμωρείται’ με δραματική αύξηση του κόστους δανεισμού της, να ‘διαφημίζεται’ ως η 4η πιθανότερη χώρα προς πτώχευση στον κόσμο και να εξωθείται προς έναν μηχανισμό στήριξης ‘Φρανκεστάιν’, δημιούργημα της Γερμανίας και του ΔΝΤ, είναι ενδιαφέρον να δούμε τί κρύβεται στα συμπεράσματα παλαιότερων εκθέσεων του ΔΝΤ (και της ΕΕ) για την Ελλάδα, τόσο στην δεκαετία του ‘90 όσο και του 2000 και να τα συγκρίνουμε με τα τρέχοντα, για να διαπιστώσουμε αν, πράγματι, η σημερινή οικονομική κατάσταση είναι τόσο τραγική όσο περιγράφεται, αν, όντως, αποκλίνει αρνητικά σε μεγάλο βαθμό από αυτήν προηγούμενων ετών και δεκαετιών, αν αποτέλεσε μία δυσάρεστη έκπληξη για την ΕΕ, το ΔΝΤ και τις αγορές, αν χειροτέρεψε έναντι των υπόλοιπων χωρών εντός και εκτός Ευρώπης και τελικά αν η στροφή προς το ΔΝΤ ήταν αναπόφευκτη εξαιτίας της οικονομικής πραγματικότητας ή αν συνέβη και συμβαίνει κάτι διαφορετικό το οποίο αξίζει να αποκαλυφθεί και να εξεταστεί.
Σύγκριση του έτους κρίσης, 2010, με τις δεκαετίες ανάπτυξης του ‘90 και 2000
Σήμερα, στην περίοδο της ‘ελληνικής κρίσης’, το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ υπολογίζεται στο 110% – 114%, το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 12,7%, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο 8,8%, τα επιτόκια δανεισμού (βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου) κατά μέσο όρο στο 7%, η ανεργία στο 10,6%, η ανάπτυξη του ΑΕΠ στο –1% με –2% και ο πληθωρισμός στο 3,9%.

Σύγκριση με τη δεκαετία του ‘90 (προ ευρώ)
Σύμφωνα με τις εκθέσεις του ΔΝΤ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘90, το ελληνικό χρέος κυμάνθηκε, κατά μέσο όρο, στο 110% του ΑΕΠ, το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 6%, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο –13,5%, τα επιτόκια δανεισμού, περίπου, στο 13%, η ανεργία στο 10%, η ανάπτυξη του ΑΕΠ στο 2,5% και ο πληθωρισμός πάνω από 7%.
Έτσι, όσον αφορά στο χρέος και στην ανεργία η οικονομική κατάσταση, σήμερα, είναι ίδια με αυτήν σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘90, όσον αφορά στα επιτόκια δανεισμού και στον πληθωρισμό είναι μακράν καλύτερη, όσον αφορά στο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών καλύτερη, ενώ είναι 2 φορές χειρότερη όσον αφορά στο δημοσιονομικό έλλειμμα και σαφώς χειρότερη ως προς την ανάπτυξη του ΑΕΠ αφού σήμερα είναι αρνητική.
Σύγκριση με τη δεκαετία του ‘00 (μετά ευρώ)
Στη δεκαετία του 2000, το χρέος κυμάνθηκε στο 105% του ΑΕΠ, το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 5%, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο 11%, τα επιτόκια δανεισμού στο 5,5%, η ανεργία στο 10%, η ανάπτυξη του ΑΕΠ στο 3,5% –4% και ο πληθωρισμός στο 3,5% – 4%.
Έτσι, όσον αφορά στο χρέος και στην ανεργία η οικονομική κατάσταση, σήμερα, είναι ίδια και με αυτήν σε όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘00, το δημοσιονομικό έλλειμμα είναι 150% μεγαλύτερο, τα επιτόκια δανεισμού είναι κατά 30% υψηλότερα, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών είναι μικρότερο, η ανάπτυξη του ΑΕΠ και πάλι μικρότερη, αφού στο 2010 είναι αρνητική, ενώ ο πληθωρισμός κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα.
Είναι το χρέος και το δημοσιονομικό έλλειμμα οι αιτίες της ελληνικής κρίσης;
Από την παραπάνω σύγκριση είναι προφανές, πως η σημερινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας δεν είναι χειρότερη από αυτή των προηγούμενων 10 και 20 ετών ως προς το χρέος, την ανεργία, τον πληθωρισμό και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Όσον αφορά στο επιτόκιο δανεισμού η Ελλάδα δανείστηκε, σε όλη τη δεκαετία του ‘90, με κόστος 85% μεγαλύτερο από το τρέχον και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000 με κόστος 30% χαμηλότερο από το τρέχον, με το μέσο κόστος δανεισμού και στις δύο δεκαετίες στο 9,25%, δηλαδή αρκετά υψηλότερο από τη τρέχον. Επομένως η μόνη διαφορά του σήμερα με το χθες έγκειται στο δημοσιονομικό έλλειμμα και το ρυθμό ανάπτυξης.
Ξεκινώντας από το δεύτερο, σύμφωνα με έκθεση του ΔΝΤ για την παγκόσμια οικονομία, που δημοσιεύτηκε στις 26 Ιανουαρίου του 2010, η καταγραφή αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο, με το μέσο ρυθμό ανάπτυξης των αναπτυγμένων οικονομιών (στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα) να έχει βουλιάξει στο –8.2% στα μέσα του 2008 και με την ανάρρωση να καταγράφεται μόνο μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, όπως των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Βρετανίας κλπ.
Όσον αφορά στο πρώτο, το δημοσιονομικό έλλειμμα, σύμφωνα με το ΔΝΤ, αυτό αυξήθηκε δραματικά διεθνώς και αναμένεται να αυξηθεί ακόμη περισσότερο, ιδιαίτερα στις χώρες που κατάφεραν να περάσουν από αρνητική σε θετική ανάπτυξη του ΑΕΠ, καθώς προσπαθούν να βοηθήσουν τις οικονομίες τους να σταθεροποιηθούν πριν λάβουν μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος, πολιτική που το ΔΝΤ ‘χαιρετίζει’ και ‘υποστηρίζει’.
Συγκεκριμένα, στην έκθεση του ΔΝΤ για τη Γερμανική οικονομία, η οποία δημοσιεύτηκε στις 30 Μαρτίου του 2010, διαβάζουμε τα εξής: ‘Η (γερμανική) κυβέρνηση αύξησε τις δημόσιες δαπάνες, προχώρησε σε μείωση της φορολογίας και χρηματοδότησε νέες θέσεις εργασίας με αποτέλεσμα να δώσει ώθηση στην καταναλωτική ζήτηση στο 2009 αλλά επίσης αύξησε και το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 3,25% από 0,2% τον προηγούμενο χρόνο, με στόχο να αυξηθεί περαιτέρω στο 5,7% του ΑΕΠ το 2010, δηλαδή σχεδόν στο διπλάσιο από το όριο της συμφωνίας σταθερότητας της ΕΕ. Οι διοικητές του ΔΝΤ χαιρετούν τη στρατηγική της γερμανικής κυβέρνησης, η οποία συνδυάζει τη βραχυπρόθεσμη στήριξη της οικονομίας με τη δέσμευση για την λήψη μέτρων για τη μείωση του ελλείμματος στο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Επίσης, (οι διοικητές του ΔΝΤ) υποστηρίζουν τη συνέχιση της πολιτικής τόνωσης της οικονομίας καθώς η ανάρρωση παραμένει εύθραυστη και βλέπουν την ανάγκη για την αρχή λήψης δημοσιονομικών μέτρων όταν πια η ανάρρωση γίνει αυτόνομη και δε χρειάζεται τη στήριξη της κυβέρνησης, κάτι που προβλέπεται να συμβεί στο 2011. Στο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, οι διοικητές του ΔΝΤ θεωρούν πως το να καταφέρει η Γερμανία να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους της Ευρώπης θα τη βοηθήσει να προετοιμαστεί για τις προκλήσεις που πηγάζουν από τον υψηλό μέσο όρο ηλικίας του πληθυσμού της αλλά και θα ενισχύσουν την δημοσιονομική πολιτική σε ολόκληρη την ευρωζώνη.”
Έτσι, με τη Γερμανία να αυξάνει το δημοσιονομικό της έλλειμμα κατά 2,750% προκειμένου να στηρίξει την οικονομία της και να τη βοηθήσει να περάσει από αρνητική σε θετική ανάπτυξη, προγραμματίζοντας τη λήψη μέτρων μείωσης του αφού πρώτα η οικονομία της σταθεροποιηθεί και με το ΔΝΤ να επικροτεί και να στηρίζει ξεκάθαρα αυτήν την πολιτική, φαίνεται, τουλάχιστον, παράξενο, ότι Γερμανία, ΔΝΤ και αγορές ‘μαστιγώνουν’ την Ελλάδα για την αύξηση του δημοσιονομικού της ελλείμματος εν καιρώ κρίσης και της επιβάλλουν μία εκ διαμέτρου αντίθετη πολιτική με αυτήν που ακολουθούν οι Γερμανοί, Αμερικανοί, Βρετανοί, Γάλλοι κλπ, υπονομεύοντας την ελληνική οικονομία και βάζοντας την σε ένα εξαιρετικά επικίνδυνο δρόμο περαιτέρω μείωσης της ανάπτυξης και αύξησης της ανεργίας, με στόχο την άμεση μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, στη χειρότερη χρονική στιγμή.
ΠΑΝΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
διευθυντής ΕΚΤΑ