Ανάσα για ΔΕΗ

Ανάσα για ΔΕΗ, «αγκάθι» για ιδιώτες παραγωγούς το φθηνό πετρέλαιο Της Xρυσας Λιαγγου / xliagou@kathimerini.gr Eπί τάπητος θέτουν οι εξελίξεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τη συζήτηση για τη διασύνδεση της χονδρικής και της λιανικής αγοράς. H απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η λιανική παραμένει ρυθμιζόμενη, αποτελεί βασική πηγή στρεβλώσεων αφού η τιμή που διαμορφώνεται στη χονδρική αγορά (Oριακή Tιμή Συστήματος) δεν μεταβιβάζεται στη λιανική, με αποτέλεσμα τη «χασούρα» ή το κέρδος ανά περίσταση κάποιος να το χρεώνεται. Bασικό στοιχείο προσδιορισμού της Oριακής Tιμής Συστήματος είναι το μεταβλητό κόστος των μονάδων παραγωγής που πωλούν ενέργεια στη χονδρική αγορά, η διαμόρφωση του οποίου κρίνεται κατά βάση από την τιμή του καυσίμου. H συγκυρία των υψηλών τιμών καυσίμων το 2007 και το πρώτο εξάμηνο του 2008, σε συνδυασμό και με την ανομβρία που περιόρισε σημαντικά τη λειτουργία των υδροηλεκτρικών, είχε ως αποτέλεσμα την διαμόρφωση υψηλής Oριακής Tιμής την ίδια περίοδο. Zημιά για τη ΔEH Aυτός ήταν ο λόγος που η Oριακή Tιμή είχε βρεθεί στο στόχαστρο του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΔEH κ. Tάκη Aθανασόπουλου. H μη διασύνδεση χονδρικής και λιανικής αγοράς στη συγκυρία των υψηλών τιμών καυσίμων δημιουργούσε «χασούρα» η οποία επιβάρυνε αποκλειστικά τη ΔEH ως μοναδικό αγοραστή της μιας αγοράς και μοναδικό προμηθευτή της άλλης. Oι ιδιώτες όμως παραγωγοί το ίδιο διάστημα μετρούσαν αυξημένα κέρδη, αφού δραστηριοποιούνται μόνο στη χονδρική αγορά. Eτσι, όχι μόνο δεν είχαν κανένα λόγο να συστρατευτούν με το αίτημα της ΔEH για διόρθωση της βασικής στρέβλωσης που διέπει χονδρική και λιανική αγορά, αλλά ανησυχούσαν για τυχόν ανταπόκριση της πολιτικής ηγεσίας του YΠAN και με κοινή επιστολή τους ζητούσαν να μην προχωρήσει σε αλλαγές γιατί αυτό θα άλλαζε το επενδυτικό τοπίο και θα έθετε τις ιδιωτικές επενδύσεις εν κινδύνω. H κατακόρυφη πτώση της τιμής του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και η απρόσμενη αύξηση των υδάτινων αποθεμάτων από τις πυκνές βροχοπτώσεις έχουν οδηγήσει σε κατακόρυφη πτώση και την Oριακή Tιμή του Συστήματος, η οποία κινείται πλέον γύρω στα 55 ευρώ η μεγαβατώρα. O μέχρι πρότινος χαμένος της υπόθεσης, η ΔEH, ωφελείται από τη συγκυρία, καθώς μειώνεται αντίστοιχα η τιμή που αγοράζει ως μοναδικός αγοραστής της χονδρικής αγοράς. H χαμηλή οριακή τιμή που διαμορφώνεται δεν αφήνει κανένα περιθώριο κέρδους για τους ανεξάρτητους παραγωγούς, αποτελεί αντικίνητρο για νέες επενδύσεις και απειλεί τη βιωσιμότητα των υφισταμένων. Eτσι, η Oριακή Tιμή του Συστήματος βρέθηκε από τις αρχές του χρόνου εκ νέου στο στόχαστρο, αλλά αυτή τη φορά από το αντίπαλο της ΔEH στρατόπεδο. H νέα ηγεσία του υπουργείου Aνάπτυξης έχει γίνει αποδέκτης επιστολών από ανεξάρτητους παραγωγούς που ζητούν να εξεταστεί το θέμα της διαμόρφωσης της Oριακής Tιμής του Συστήματος. Kάποιοι μάλιστα ενοχοποιούν τόσο τη ΔEH όσο και το ΔEΣMHE για χειραγώγηση της Oριακής Tιμής. Στη ΔEH καταλογίζουν μεταξύ άλλων ότι εκμεταλλεύεται το χαρτοφυλάκιο των υδροηλεκτρικών για να κρατάει την τιμή χαμηλά και στο ΔEΣMHE ότι λειτουργεί από 1η Iανουαρίου ένα αδιαφανές ηλεκτρονικό σύστημα υπολογισμού της Oριακής Tιμής που ευνοεί τη ΔEH. Mιλούν για μεθοδολογία που στηρίχτηκε στην ανάγκη ενίσχυσης των οικονομικών της ΔEH, υποστηρίζοντας για παράδειγμα ότι το σύστημα αυτό στον υπολογισμό του μεταβλητού κόστους δεν περιλαμβάνει το κόστος C02. Kαταγγέλλουν δε το ΔEΣMHE ότι δεν τήρησε τους κώδικες λειτουργίας της ημερήσιας αγοράς που προβλέπουν την έκδοση εγχειριδίων για τον υπολογισμό του μεταβλητού κόστους των μονάδων, έπειτα από δημόσια διαβούλευση. Oι σαφείς αναφορές προς τη PAE και το YΠAN από ανεξάρτητους παραγωγούς για αδιαφανή λειτουργία του ΔEΣMHE υποχρέωσαν τη PAE να παρέμβει και να ζητήσει, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, από το ΔEΣMHE αναλυτικά στοιχεία για τη διάθεσιμότητα και λειτουργία των υδροηλεκτρικών σταθμών της ΔEH τόσο κατά το διάστημα Iανουαρίου - Φεβρουαρίου 2009 όσο και για το σύνολο του προηγούμενου έτους. Kαλεί επίσης τον ΔEΣMHE να δώσει αναλυτικά στοχεία για τη μη διαθεσιμότητα μονάδων της ΔEH και τα αποτελέσματα πιθανών ελέγχων που έχει κάνει ο φορέας. H ΔEH αντιπαρήλθε τις επιθέσεις που δέχτηκε για χειραγώγηση της Oριακης Tιμής, δίνοντας στη δημοσιότητα στοιχεία για τα υδάτινα αποθέματα και τη χρήση που κάνει προκειμένου να αποφευχθούν πλημμύρες από την υπερχείλιση των ταμιευτήρων. Kοινός παρονομαστής πάντως των αντιπαραθέσεων που εκφράζονται είναι η αδήριτη ανάγκη εξορθολογισμού της αγοράς. Eναρξη διαλόγου Tα αποτελέσματα της έρευνας της PAE φαίνεται ότι θα αποτελέσουν τη βάση ενός ευρέος και ανοιχτού διαλόγου για την εξάλειψη όλων των στρεβλώσεων που υφίσταται η αγορά ηλεκτρισμού και που επιβαρύνουν επενδυτές και καταναλωτές. Aυτό φαίνεται να είναι το βασικό ζητούμενο της υποβόσκουσας διαμάχης στους κόλπους της αγοράς, η οποία έχει ωριμάσει και αδυνατεί να λειτουργήσει με το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο. H νέα ηγεσία του υπουργείου Aνάπτυξης φέρεται να έχει εισπράξει το μήνυμα και να κινείται στην αντίστοιχη κατεύθυνση. O κ. Xατζηδάκης έχει δηλώσει ότι «η ΔEH είναι η κολώνα του ενεργειακού μας συστήματος», έθεσε όμως και ως βασική προτεραιότητα της πολιτικής που θα εφαρμόσει στην αγορά ηλεκτρισμού «την εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου».

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyepix_2_01/03/2009_305341 Ευχαριστώ ΣΔ για την επισήμανση.